Gaano nga ba Kalawak ang Kalawakan? Sagot ng Eksperto mula sa NASA (Episode 61)
Nais mo bang malaman kung gaano kalawak ang kalawakan? Hindi ka nag-iisa! Maraming tao ang nagtataka tungkol dito. Ayon sa NASA, sa Episode 61 ng kanilang podcast na “How Big is Space? We Asked a NASA Expert”, tinalakay nila ang malaking tanong na ito. Kahit hindi pa ako nakapanood ng episode mismo, maaari tayong mag-explore ng impormasyon tungkol sa kalawakan batay sa mga kaalaman ng NASA at iba pang mapagkakatiwalaang sources.
Ang Hirap Sukatin ang Kalawakan:
Ang pagtantiya sa laki ng kalawakan ay napakahirap dahil sa maraming kadahilanan:
- Patuloy na Paglawak: Ang uniberso ay patuloy na lumalawak. Para itong lobo na hinihipan, kaya ang mga galaxy at iba pang celestial bodies ay lumalayo sa isa’t isa. Ito ay nangangahulugan na ang “laki” ng kalawakan ngayon ay hindi pareho bukas.
- Limitadong Kaalaman: Ang ating kakayahan na obserbahan ang kalawakan ay limitado lamang. Hindi pa natin nakikita ang lahat at hindi pa natin nauunawaan ang lahat ng bagay na nakikita natin. May mga bahagi ng kalawakan na napakalayo kaya hindi pa ito naaabot ng ating mga teleskopyo.
- Ang Konsepto ng “Hangganan”: May “hangganan” ba talaga ang kalawakan? Ito ay isang malalim na pilosopikal at siyentipikong tanong. Kung may hangganan man, hindi pa natin ito alam.
Mga Paraan ng Pag-unawa sa Laki:
Sa kabila ng mga hamon, may mga paraan upang subukang maunawaan ang laki ng kalawakan:
-
Observable Universe (Unibersong Nakikita): Ito ang bahagi ng uniberso na nakikita natin mula sa Earth. Nakabatay ito sa distansya na kayang abutin ng liwanag mula sa Big Bang (tinatayang 13.8 bilyong taon na ang nakalipas) hanggang sa atin. Ang diameter ng observable universe ay tinatayang nasa 93 bilyong light-years. Ibig sabihin, ang liwanag mula sa pinakamalayong bagay na nakikita natin ay naglakbay ng 93 bilyong taon upang makarating sa atin. Isipin na lang kung gaano kalayo iyon!
-
Beyond the Observable Universe (Lagpas sa Unibersong Nakikita): Ito ay hypothetical. Dahil sa paglawak ng kalawakan at limitasyon ng ating teknolohiya, hindi natin alam kung ano ang meron sa lagpas ng ating nakikita. Maaaring mayroon pang mas malaking uniberso na hindi pa natin kayang obserbahan, o maaaring mayroon pang ibang “uniberso” (multiverse).
Mahahalagang Konsepto para Maunawaan ang Laki:
- Light-Year (Taon ng Liwanag): Ito ang distansya na kayang lakbayin ng liwanag sa loob ng isang taon. Ang liwanag ay dumadaan sa bilis na 300,000 kilometro bawat segundo. Gamitin natin itong panukat dahil malalayo ang mga bagay sa kalawakan.
- Galaxies (Mga Galaxy): Ang kalawakan ay puno ng mga galaxy. Ang bawat galaxy ay naglalaman ng bilyun-bilyong bituin, planeta, gas, at alikabok. Ang ating galaxy ay tinatawag na Milky Way.
- Scale (Sukatan): Mahalagang isipin ang sukat ng kalawakan. Ang mga distansya ay napakalaki na hindi natin ito kayang isipin sa mga tuntunin ng kilometro o milya. Kailangan nating gumamit ng mga yunit tulad ng light-years at mga astronomikal na yunit (AU).
Sa madaling salita:
Ang laki ng kalawakan ay isang tanong na walang simpleng sagot. Alam natin na ang observable universe ay may diameter na 93 bilyong light-years, ngunit maaaring mas malaki pa rito ang tunay na laki ng kalawakan. Patuloy na inaalam ng mga siyentipiko ang misteryo nito sa pamamagitan ng mga teleskopyo, satellite, at mathematical models. Ang kalawakan ay nananatiling isa sa pinakamalaking hamon at pinakakaakit-akit na paksa sa siyensya.
Kung interesado ka, inirerekomenda ko na pakinggan mo ang Episode 61 ng podcast ng NASA para mas malaman mo ang kanilang mga eksperto!
How Big is Space? We Asked a NASA Expert: Episode: 61
Naghatid ng balita ang AI.
Ginamit ang sumusunod na tanong upang makabuo ng sagot mula sa Google Gemini:
Sa 2025-05-21 15:44, ang ‘How Big is Space? We Asked a NASA Expert: Episode: 61’ ay nailathala ayon kay NASA. Mangyaring sumulat ng isang detalyadong artikulo na may kaugnay na impormasyon sa madaling maintindihang paraan. Pakiusap na sumagot sa Tagalog.
595