Nalalaman na ng mga Siyentipiko Kung Paano “Nakikinig” ang mga App sa Ating mga Telepono!
Isipin mo na mayroon kang isang super-robot na tumutulong sa iyo sa iyong mga gawain. Sa ating mga telepono, marami tayong mga “app” na tulad ng mga maliliit na robot na tumutulong sa atin sa iba’t ibang bagay, tulad ng pagbibigay ng direksyon, pagtugtog ng musika, o pag-aalala ng mga importanteng bagay. Pero alam mo ba, parang mga robot na ito ay maaaring “makinig” din sa ating mga pinag-uusapan, kahit na hindi natin ito sinabi sa kanila?
Kamakailan lang, may mga magagaling na siyentipiko mula sa University of Wisconsin–Madison na nag-aral kung paano ginagawa ito ng ilang mga app. Ang kanilang natuklasan ay parang isang detective story, kung saan sinisiyasat nila kung paano ang mga app na ito ay maaaring mangalap ng impormasyon tungkol sa atin nang hindi natin alam. Ang kanilang pag-aaral ay nalathala noong August 12, 2025.
Paano Ito Nangyayari?
Ang mga siyentipiko ay nakakita na may mga app na gumagamit ng mga “automation” o mga paraan para awtomatikong gumana. Ang mga automation na ito ay parang mga tagubilin na sinasabi sa telepono kung ano ang gagawin. Ngunit, may ilang mga app na ginagamit ang mga tagubiling ito para makinig sa mga tunog sa paligid ng telepono, tulad ng mga usapan.
Ito ay parang may isang maliit na tainga ang iyong telepono na nakabukas palagi, at kung may marinig itong kakaiba, kinukuha nito ang impormasyon. Halimbawa, kung nag-uusap kayo ng iyong mga magulang tungkol sa isang laruan, maaaring maitala ng app na iyon ang tungkol sa laruang iyon at gamitin ito para ipakita sa iyo ang mga ads na tungkol sa laruang iyon sa ibang pagkakataon. Nakakatuwa pero minsan nakakatakot din, di ba?
Paano Natin Ito Malalaman?
Ang magandang balita ay, ang mga siyentipiko ay hindi lang natuklasan kung paano ito nangyayari, kundi pati na rin kung paano natin ito mahahanap! Gumawa sila ng mga bagong paraan para makita kung aling mga app ang gumagawa nito. Ito ay parang pagbibigay sa atin ng mga espesyal na salamin para makita ang mga “nakatagong kilos” ng mga app.
Sa pamamagitan ng kanilang pag-aaral, malalaman natin kung aling mga app ang dapat nating pag-ingatan o kung paano i-set up ang ating mga telepono para hindi sila masyadong “makinig”. Ito ay mahalaga para maprotektahan natin ang ating mga sikreto at ang ating mga usapan.
Bakit Mahalaga Ito Para Sa Atin?
Ang pag-aaral na ito ay parang pagpapakita na ang agham ay hindi lang tungkol sa mga kumplikadong bagay sa laboratoryo. Ito ay tungkol din sa kung paano natin ginagamit ang mga teknolohiya sa araw-araw at kung paano ito nakakaapekto sa atin.
Kung interesado ka sa kung paano gumagana ang mga bagay, kung paano malutas ang mga problema, o kung paano maprotektahan ang ating sarili sa digital na mundo, ang agham ay para sa iyo! Ang mga siyentipiko na ito ay parang mga super-detektib na gumagamit ng kanilang kaalaman para gawing mas ligtas ang ating mundo.
Maging Isang Siyentipiko!
Kaya, kung ikaw ay bata pa at mahilig mag-isip, magtanong, at gustong malaman kung paano gumagana ang mundo – kasama na ang iyong telepono! – baka pwede ka ring maging isang siyentipiko sa hinaharap. Maaari kang mag-aral tungkol sa computer, tungkol sa kung paano gumagana ang mga programa, o kahit paano gumawa ng mga bagong paraan para malaman natin kung ano ang ginagawa ng ating mga gadgets.
Ang mga siyentipiko sa University of Wisconsin–Madison ay nagpakita na ang pag-uusisa at pag-aaral ay may malaking kapangyarihan. Sino ang makakaalam, baka sa susunod, ikaw naman ang makatuklas ng isang bagong paraan para mas maging ligtas at masaya ang ating paggamit ng teknolohiya! Kaya, huwag kang matakot magtanong, mag-aral, at tuklasin ang mga hiwaga ng agham!
UW–Madison researchers expose how automation apps can spy — and how to detect it
Naihatid na ng AI ang balita.
Ang sumusunod na tanong ay ginamit upang makuha ang sagot mula sa Google Gemini:
Noong 2025-08-12 16:05, inilathala ni University of Wisconsin–Madison ang ‘UW–Madison researchers expose how automation apps can spy — and how to detect it’. Mangyaring sumulat ng detalyadong artikulo na may kaugnay na impormasyon, sa simpleng wika na maiintindihan ng mga bata at estudyante, upang hikayatin ang mas maraming bata na maging interesado sa agham. Mangyaring ibigay lamang ang artikulo sa Tagalog.