Narito ang isang detalyadong artikulo na may kaugnayan sa AI Testing and Evaluation, sa simpleng wika para sa mga bata at estudyante, na naglalayong hikayatin ang kanilang interes sa agham:
Ating mga Robot na Kaibigan: Paano Natin Sila Sinusubukan? – Isang Kwento Mula sa Doktor at mga Makina!
Alam mo ba na may mga makina ngayon na kaya nang gumawa ng mga bagay na parang tao? Tinatawag natin silang “AI” o Artificial Intelligence. Parang may utak ang mga makina na parang sa atin, kaya nilang matuto, maglaro, at kahit tumulong sa ating mga ginagawa!
Pero, gaya ng ating mga laruan, o kahit ng ating mga sarili, kailangan din nating siguraduhin na ang mga AI na ito ay ligtas at gumagana nang tama. Kaya naman, ang Microsoft, isang malaking kumpanya na gumagawa ng maraming teknolohiya, ay naglabas ng isang napaka-interesanteng podcast noong July 7, 2025, na pinamagatang ‘AI Testing and Evaluation: Learnings from pharmaceuticals and medical devices’.
Ano nga ba ang ibig sabihin ng “Testing and Evaluation”?
Isipin mo ang iyong paboritong bagong laruan. Bago mo ito laruin, hindi ba’t sinusubukan muna ng iyong Nanay o Tatay kung gumagana ang mga baterya? O kaya naman, kung mayroon kang bagong bola, sinusubukan mo kung ito ay lumilipad nang maayos. Ganyan din ang “testing” – sinusubukan natin kung ang isang bagay ay gagana nang tama at hindi makakasakit.
Ang “Evaluation” naman ay parang pagtingin sa resulta pagkatapos mong subukan. Halimbawa, kung ang bola mo ay lumipad nang napakagaling, masasabi mong “Na-evaluate ko na, maganda pala ang bolang ito!”
Ngayon, bakit kaya sinasabi ng Microsoft na kailangan nating matuto mula sa mga gamot at kagamitan sa ospital para sa mga AI?
Mga Doktor at Medisina: Ang Kanilang Lihim na Kaalaman!
Alam mo ba na bago magamit ng mga tao ang isang gamot o ang isang aparato sa ospital, tulad ng stethoscope o x-ray machine, napakarami muna itong pinagdadaanan na pagsubok? Ito ay para sigurado talagang makakatulong ito at hindi makakasama.
- Kaligtasan Muna: Ang mga doktor at mga taong gumagawa ng gamot ay sinusubukan muna kung ang gamot ay ligtas para sa ating katawan. Hindi sila basta-basta nagbibigay ng gamot na hindi pa nasusubukan. Kailangan nilang siguraduhin na hindi ito magiging sanhi ng sakit.
- Gumagana Ba Ito? Hindi lang sa kaligtasan, sinusubukan din nila kung ang gamot o ang kagamitan ay talagang nakakagamot o nakakatulong. Kung gamot para sa sipon, dapat talaga nitong gamutin ang sipon!
- Maayos na Pagkakagawa: Minsan, ang mga gamit sa ospital ay kailangang napaka-eksakto. Halimbawa, ang makina na tumitibok ng puso ay dapat eksakto ang tibok para gumana nang tama ang puso ng pasyente.
Paano Ito Kaugnay sa AI?
Ang mga AI, tulad ng mga robot na kayang magpinta o ang mga computer na kayang magsalita, ay kailangan din ng ganitong uri ng pagsubok! Bakit?
- AI na Tumutulong sa Doktor: May mga AI na tinutulungan ang mga doktor na makakita ng mga sakit sa larawan ng katawan ng tao. Kailangan nating siguraduhin na ang AI na ito ay nakikita nang tama ang sakit at hindi nagkakamali, dahil buhay ng tao ang nakataya! Parang gamot din, dapat sigurado na tama ang ginagawa.
- AI sa Paggamot: Posibleng sa hinaharap, may mga robot na mag-o-opera sa mga tao. Isipin mo kung gaano kahalaga na ang robot na ito ay perpekto ang bawat galaw at hindi magkamali! Ito ay parang pagsubok sa kagamitan sa ospital na kailangang napaka-eksakto.
- AI sa Araw-araw: Kahit ang AI na ginagamit natin sa mga cellphone o computer para sumagot sa mga tanong, kailangan din nating subukan na tama ang mga sagot nito at hindi tayo nalilito.
Ano ang Natutunan ng Microsoft?
Ang podcast na ito ay parang isang pagtuturo sa atin kung paano natin gagawing mas mahusay at mas ligtas ang mga AI.
- Kailangan ng Mahigpit na Pagsusuri: Tulad ng mga gamot, ang mga AI ay dapat dumaan sa napakaraming pagsubok bago gamitin ng marami.
- Hindi Lang Isang Beses: Hindi sapat na isang beses mo lang susubukan ang AI. Kailangan itong subukan nang paulit-ulit, sa iba’t ibang sitwasyon, para malaman kung ano ang kaya nitong gawin at kung saan pa ito pwedeng magkamali.
- Lahat ng Gumagawa Nito ay Mahalaga: Ang mga siyentipiko, mga inhinyero, at kahit ang mga tao na gumagamit ng AI ay dapat magtulungan para matiyak na ito ay maganda at ligtas.
Para sa Iyong Kinabukasan!
Kung ikaw ay mahilig sa mga robot, sa paglutas ng mga problema, o sa pag-alam kung paano gumagana ang mga bagay, baka ang pagiging isang siyentipiko o inhinyero na gumagawa at sumusubok sa AI ay para sa iyo!
Ang mundo ng agham ay puno ng mga misteryo na pwedeng lutasin. Ang mga AI ay parang mga bagong kaibigan na kailangan nating alamin kung paano sila pasayahin at paandarin nang maayos. Sino ang nakakaalam, baka ikaw ang susunod na gagawa ng AI na makakatulong sa mundo!
Kaya, kung makakita ka ng robot, o makagamit ng isang matalinong computer, isipin mo ang mga pagsubok na pinagdaanan nito. Ito ay ang paraan ng agham para masigurong ang ating kinabukasan ay puno ng magagandang imbensyon na magagamit natin nang ligtas at masaya!
AI Testing and Evaluation: Learnings from pharmaceuticals and medical devices
Naihatid na ng AI ang balita.
Ang sumusunod na tanong ay ginamit upang makuha ang sagot mula sa Google Gemini:
Noong 2025-07-07 16:00, inilathala ni Microsoft ang ‘AI Testing and Evaluation: Learnings from pharmaceuticals and medical devices’. Mangyaring sumulat ng detalyadong artikulo na may kaugnay na impormasyon, sa simpleng wika na maiintindihan ng mga bata at estudyante, upang hikayatin ang mas maraming bata na maging interesado sa agham. Mangyaring ibigay lamang ang artikulo sa Tagalog.