Narito ang isang detalyadong artikulo, sa simpleng wika na maiintindihan ng mga bata at estudyante, upang hikayatin silang maging interesado sa agham, batay sa impormasyon mula sa blog ng Cloudflare:
Ang Mundo ng AI at Paano Natin Ito Pinoprotektahan!
Alam mo ba, parang mga robot o computer na napakatalino ang tinatawag na Artificial Intelligence o AI? Ginagawa ng mga AI na ito ang mga bagay na dati ay mga tao lang ang nakakagawa, tulad ng pagsasagot sa mga tanong, pagguhit ng mga larawan, o kahit pagsusulat ng mga kwento! Para maging matalino ang mga AI na ito, kailangan nilang matuto, at natututo sila sa pamamagitan ng maraming impormasyon mula sa internet. Isipin mo, parang natutulog ang AI at pinapanood niya ang lahat ng video at binabasa ang lahat ng libro sa buong mundo para matuto!
Sino ba ang Cloudflare at Bakit Sila Mahalaga?
May mga kumpanya na tumutulong para maging ligtas at maayos ang internet. Isa na doon ang Cloudflare. Isipin mo sila parang mga bantay ng internet na tumutulong para hindi mapuntahan ng masasamang tao ang mga websites at para mas mabilis ang pagbukas ng mga websites na gusto nating puntahan.
Noong Hulyo 1, 2025, naglabas ang Cloudflare ng isang napakagandang balita! Sabi nila, mayroon na silang paraan para kontrolin kung sino ang pwedeng kumuha ng mga impormasyon mula sa mga websites para sa pagtuturo ng mga AI. Ang tawag dito ay “managed robots.txt and blocking for monetized content.”
Ano naman ang “robots.txt”?
Para mas maintindihan natin, isipin mo ang mga websites parang mga malalaking bahay. Sa bawat bahay, mayroong maliit na “Welcome Mat” o maliit na paanyaya sa harap. Kung minsan, nakasulat dito kung sino ang pwede at hindi pwedeng pumasok. Ang “robots.txt” ay parang ganito sa internet. Ito ay isang espesyal na file na nagsasabi sa mga “robot” ng internet (yung mga computer na naghahanap ng impormasyon) kung aling bahagi ng website ang pwede nilang puntahan at aling bahagi ang hindi.
Ngayon, ang ginawa ng Cloudflare ay mas pinaganda pa nila ang “robots.txt” na ito. Parang ginawa nilang mas matalino at mas may kakayahan ang maliit na paanyaya na ito!
Bakit Kailangan Natin Kontrolin ang Paggamit ng Impormasyon para sa AI?
Isipin mo, may mga tao na nag-e-effort talaga para gumawa ng mga kwento, gumuhit ng mga magagandang larawan, o magsulat ng mga kanta. Gumugol sila ng maraming oras at isip dito. Kung walang kontrol, parang kinuha lang ng kung sino-sino ang kanilang mga gawa at ginamit sa pagtuturo ng AI nang hindi man lang nagpapaalam. Hindi ba parang hindi ito tama?
Ang ginawa ng Cloudflare ay nagbibigay ng kapangyarihan sa mga may-ari ng websites na sabihin kung aling mga impormasyon nila ang pwede nilang ibigay para sa pagtuturo ng AI, at kung alin ang hindi. Lalo na kung ang kanilang mga gawa ay para pagkakitaan nila, halimbawa, kung nagbebenta sila ng mga kwento o larawan online. Gusto nila siguro na kung gagamitin ang kanilang mga gawa, may kaunting bayad o pahintulot muna.
Paano Naman Natin Ito Magagamit para sa Agham?
Ito ang magandang bahagi para sa inyo, mga batang mahilig sa agham!
-
Pagiging Malikhain: Sa pamamagitan ng kontrol na ito, ang mga tao ay mas lalong gagana ang kanilang pagiging malikhain. Kung alam nila na ang kanilang mga gawa ay ligtas at sila ang may kontrol, mas gagaling pa sila sa kanilang mga likha. At kapag mas maraming magagaling na likha, mas marami ding matututunan ang AI!
-
Bagong mga Ideya: Dahil mas pinoprotektahan na ang mga original na gawa, maaaring mag-isip ang mga tao ng mga bagong paraan para ibahagi ang kanilang kaalaman. Baka may mga website na gagawa ng espesyal na “AI-friendly” na mga impormasyon na pwede talagang gamitin ng mga AI para matuto ng mas malalim na agham!
-
Pagtulong sa mga AI na Maging Matalino sa Tamang Paraan: Kapag alam ng AI kung saan galing ang impormasyon at may pahintulot, mas mapagkakatiwalaan ang mga sasabihin niya. Parang kung natututo ka mula sa iyong guro na pinagkakatiwalaan mo, mas magiging maganda ang iyong kaalaman. Ang mga AI na natututo mula sa mga impormasyon na pinili at pinayagan, ay magiging mas tumpak at mas kapaki-pakinabang sa ating lipunan.
-
Pag-unawa sa Trabaho ng Ibang Tao: Dahil sa ganitong sistema, matututunan din natin kung gaano kahirap at gaano kaganda ang trabaho ng mga tao na lumilikha ng mga impormasyon online. Mas magiging malinaw kung paano ginagawa ang mga kwento, mga larawan, at iba pang mga bagay na nakikita natin.
Para sa mga Bata na Tulad Ninyo:
Kung interesado kayo sa paggawa ng mga games, paglikha ng mga bagong disenyo, o pag-aaral kung paano gumagana ang mga computer, ang balitang ito mula sa Cloudflare ay napakahalaga. Pinapakita nito na kahit ang mga computer at AI ay kailangan ng mga patakaran at paggalang sa gawa ng iba.
Ang teknolohiya ng AI ay parang isang malaking laruang robot na napakatalino. Kung paano natin siya tuturuan at kung anong mga “laruan” (impormasyon) ang ibibigay natin sa kanya, ay mahalaga. Sa pamamagitan ng mga hakbang na ginagawa ng Cloudflare, masisiguro natin na ang pagkatuto ng AI ay magiging ligtas, maayos, at kapaki-pakinabang para sa lahat.
Mula ngayon, kapag nakakakita kayo ng mga website, isipin niyo na mayroong mga paraan para kontrolin ang mga impormasyon doon. At kung gusto ninyong maging bahagi ng mundong ito, simulan niyo nang pag-aralan kung paano gumagana ang internet at ang mga computer. Malay niyo, baka kayo na ang susunod na gagawa ng paraan para mas maging matalino at mapagkakatiwalaan ang mga AI sa hinaharap! Ang agham ay napakasaya at puno ng mga oportunidad!
Naihatid na ng AI ang balita.
Ang sumusunod na tanong ay ginamit upang makuha ang sagot mula sa Google Gemini:
Noong 2025-07-01 10:00, inilathala ni Cloudflare ang ‘Control content use for AI training with Cloudflare’s managed robots.txt and blocking for monetized content’. Mangyaring sumulat ng detalyadong artikulo na may kaugnay na impormasyon, sa simpleng wika na maiintindihan ng mga bata at estudyante, upang hikayatin ang mas maraming bata na maging interesado sa agham. Mangyaring ibigay lamang ang artikulo sa Tagalog.